İlçe Merkezinin bulunduğu yerin eski adı Humurgân olup sonraları Tabiat güzelliklerine fazlasıyla sahip olması,havasının ve suyunun hoş olmasından dolayı bu kente güzellik anlamına gelen Sürmene adı verilmiştir.
İlçenin ana geçim kaynağı dövme bıçakçılıktır. Av ve ev kullanımına uygun dövme bıçaklar yapan Sürmene haklı kendini bu alanda o kadar geliştirmiştir ki dünyanın en güzel bıçaklarının Sürmene bıçağı olduğu söylentiler arasındadır. Aynı zamanda Tahta oyma kaşıklar yapan halk bunlara kepçe adını vermektedir. Bıçakçılık ve oyma kaşıkçılığı benimseyen halk dededen toruna günümüzde aktarılmaya devam etmektedir